اصول پایان نامه نویسی شامل مراحلی می باشد برای اینکه به عنوان یک دانشجوی مقطع کارشناسی ارشد و بالاتر یاد بگیریم چطور پایان نامه بنویسیم اول باید با راهنمایی یک استاد راهنما ، عنوان پایان نامه خود را انتخاب کرده ودر زمان باقی مانده تا انتهای تحصیل، مراحل اجرایی آن را انجام دهیم. وقتی موضوع را انتخاب کردیم قبل از شروع کار ، باید موضوع انتخابی را در قالب پروپوزال تحقیقاتی در سامانه ثبت (پژوهشیار) ثبت کرده و منتظر بمانیم تا توسط گروه، دانشکده و معاونت پژوهشی دانشگاه بررسی شود تا در صورت تکراری نبودن ،کار را شروع کنیم.
فرمت پایان نامه:
در هر دانشگاهی، فرمت تهیه ی فایل پایان نامه و راهنمای پایان نامه نویسی و روش نوشتن پایان نامه متفاوت است ومعمولا این فرمت از طریق سایت دانشگاه ودر قسمت معاونت پژوهشی آن،در دسترس دانشجویان قرار می گیرد. به طور کلی پایان نامه بایددر قالب بخشهای زیر تدوین شود:
- صفحات مقدماتی
- متن اصلی
- پیوستها

حجم قسمتهای مختلف پایان نامه
نحوه نوشتن پایان نامه معمولا به این صورت است که تناسب حجم مطالب به صورت زیر رعایت می شود:
- چکیده و مقدمه در حدود ۲۰-۱۰ درصد
- بررسی متون در حدود ۲۰-۱۰ درصد
- مواد و روشها در حدود ۲۰ درصد
- یافته ها در حدود ۳۰-۲۰ درصد
- بحث و نتیجه گیری در حدود ۲۰ درصد حجم پایان نامه را به خود اختصاص دهد
- کل حجم پایان نامه نباید از ۳۰ صفحه کمتر باشد .
راهنمای پایان نامه نویسی در ۵ فصل:
هر پایان نامه معمولا ۵ فصل اصلی دارد:
فصل ۱- مقدمه و هدف
در این فصل باید در مورد زمینه تحقیق، بیان مسئله، اهمیت مسئله و ضرورت تحقیق تحت زیر مجموعه ی مقدمه نوشته شود. در انتهای این فصل سئوالات پژوهش و یا فرضیه ها وتعریف واژه ها ( نظری – عملی ) را ذکر می کنید. توجیه ارتباط پروپوزال با زمینه پژوهشی را بطور کامل در این قسمت می نویسید و دلایل و اهمیت کار خود را توضیح می دهید.
فصل ۲- مروری بر متون
در این فصل،سیر تاریخی و پیشینه تحقیقات مشابه را با تاکید بر هدف، روش انجام تحقیق، جامعه مورد مطالعه و نتایج بارز تحقیق و نتیجه گیری کلی حتی الامکان در ده سال گذشته و بصورت توالی تاریخی از قدیم به جدید یا جدید به قدیم می نویسید.
فصل ۳- روش بررسی
در این فصل از سوال چگونه پایان نامه بنویسیم این موارد باید نوشته شوند:
- متغیرها ( نقش، تعریف عملی و مقیاس اندازه گیری) که معمولا در یک جدول نمایش داده می شوند.
- نوع مطالعه
- جمعیت مورد مطالعه (تعریف جامعه مورد مطالعه ، معیارهای ورود و حذف ، روش نمونه گیری ، حجم نمونه و شیوه محاسبه آن)
- مکان و زمان انجام مطالعه
- روش جمع آوری داده ها
- روش اجرای طرح (بر حسب نوع مطالعه به نحوه تقسیم تصادفی ، نحوه همسان سازی ، نحوه پیگیری ، نحوه مداخله ، ملاحظات اخلاقی و .. اشاره کنید) .
- روش تجزیه و تحلیل داده ها با ذکر نرم افزار آماری مورد استفاده و آزمونهای آماری و سطح معناداری آزمونها
مشکلات و محدودیتهایی که در زمان اجرا با آن مواجه بودید.
فصل ۴- چطور پایان نامه بنویسیم: نتایج مهم هستند.
در این فصل به عنوان داوری بیطرف، تنها باید به ارائه نتایج و مقایسه آنها بر اساس اهداف و فرضیات تعیین شده بپردازید. لازم است به نتیجه مقایسه و آزمونهای آماری و سطح معنی داری آنها ( مقدار P) بر حسب نوع مطالعه و اهداف و فرضیات اشاره شود اما نتیجه گیری نهایی و نحوه تعمیم این نتایج و توجیه آنها به فصل بعدی (بحث و نتیجه گیری) موکول می شود .
متن نوشته شده درفصل نتایج شامل دو قسمت اطلاعات نوشتاری و شرح و نتیجه گیری از اطلاعات ارائه شده در جداول و نمودارها است. استفاده از جداول ونمودارها برای درک خواننده،بسیار کمک کننده است.
در رسم جداول به چه نکاتی باید دقت کنیم؟
- هرجدول باید دارای عنوان وشماره باشد.
- محتوی جداول (عناوین سطرها و ستون ها و ارقام مندرج و درصدها و .. ) واضح و بامعنی باشد . اگر به علت کمبود جا از علائم اختصاری استفاده کردید ، شرح این علائم را بایستی در زیر جدول و با حروف ریزتر بیاورید.
- در جداولی که آزمون آماری انجام شده ، ضروری است که نوع تست بکار رفته و مقدار آن را بنویسید.
تصویر و نمودار چطور در پایان نامه استفاده می شوند؟
- هنگامی که تفهیم اطلاعات بخاطر گستردگی ، تنوع و یا برخی از ویژگیها ( مثلاً روند تغییرات ) توسط جدول مشکل باشد نمودار به کمک می آید .
- قبل از انتخاب نمودار بایستی به داده ها نگاه کنید و نوع آنها را تشخیص دهید. سپس مناسب ترین روش نمایش را انتخاب کنید.
- برای اینکه بیشتر در این مورد بدانید به مطلب قبلی بلاگ وامو در مورد ساختار پایان نامه مراجعه نمایید.
فصل ۵- بحث و نتیجه گیری کلی و پیشنهادات :
در پاسخ به سوال چگونه پایان نامه بنویسیم نتیجه گیری انتهایی اهمیت بالایی دارد .
بحث و نتیجه گیری:
- در این مبحث نتایج ارائه شده در فصل قبل را مورد بحث قرار می دهید وبا نتایج مطالعاتی که پیش از آن انجام شده مقایسه انجام می دهید.در صورتی که نتایج مطالعه ی شما با نتایج مطالعات قبلی متفاوت باشد،باید علل احتمالی آن را بررسی کنید.
- از طرفی باید فرضیه ها ونظرات اولیه ی خود را بررسی نموده وببینید با نتایج حاصله از مطالعه همخوانی دارند یا خیر واگر همخوانی نداشت ودر واقع فرضیه شما به اثبات نرسید،علت آن را توجیه کنید.
- در قسمت نتیجه گیری نیز با توجه به نتایج مطالعه خود و مقایسه با نتایج دیگران، در یک پاراگراف یک نتیجه گیری کلی از پایان نامه خود ارائه می دهید.
فهرست منابع:
پایان تحقیق چه بنویسیم؟ در انتهای تحقیق، فهرست منابع مورد استفاده خود را با توجه به فرمت درخواستی دانشگاه و با استفاده از یکی از نرم افزارهای رفرنس نویسی ذکر می کنید (پیشنهاد می شود مطلب نحوه رفرنس دهی در پروپوزال و دکترای حرفه ای پزشکی چیست را هم مطالعه کنید . )
سوالات متداول
1 – در قسمت ضمائم پایان تحقیق چه بنویسیم؟
- در این قسمت اگر از پرسشنامه ای استفاده کرده اید باید تفسیر پرسشنامه را به طور کامل بنویسید .
- همچنین اگر چک لیستی برای جمع آوری داده های خود دارید باید در اینجا ضمیمه کنید.
- علاوه برآن، فرم رضایت آگاهانه بیمار و نیز فرم کمیته اخلاق هم باید ضمیمه شوند.
2- چگونه پایان نامه کارشناسی ارشد خود را بنویسم؟
- فرمت کلی پایان نامه ها در مقاطع مختلف تفاوت چندانی باهم ندارند و اکثر از همین ساختار پیروی می کنند.
3- آیا لازم است فرم های مورد استفاده درپایان نامه خود را ضمیمه کنم؟
- بله ضروری است که تمام فرمهایی که برای جمع آوری داده ها استفاده کرده اید را ضمیمه کنید.
4- برای نوشتن پایان نامه چه توانمندی هایی باید داشته باشم؟
- بهتر است با نرم افزار WORD (ورد) و اکسل آشنا باشید.
گذاشتن کامنت